Każdy kierowca, który jest dumnym posiadaczem własnego pojazdu, doskonale zdaje sobie sprawę z tego, jak ważne jest odpowiednie dbanie o podzespoły w aucie. To właśnie odpowiednie działanie poszczególnych układów w tym układu hamulcowego, zapewni nam bezpieczną i komfortową jazdę. Nie można również zaprzeczyć temu, że każda z samochodowych części nie została skonstruowana tak, by była ona bezawaryjna. Podobnie jak wszystkie inne urządzenia, hamulce samochodowe również mogą ulec zużyciu i niezbędna będzie ich wymiana. Zwykle wybieramy się z tym do warsztatu samochodowego, jednak przy podstawowej wiedzy odnośnie tego jak działają hamulce, a także odnośnie tego jakie są układy hamulcowe w pojazdach samochodowych, możemy takiej naprawy podjąć się samemu.
Jak działają hamulce samochodowe?
Samochodowy układ hamulcowy, pod żadnym pozorem nie jest jednym z najbardziej skomplikowanych. Niemniej jednak większość kierowców, którzy zastanawiają się kiedy wymienić opony na zimowe, również zastanawiają się, kiedy dokonać wymiany hamulców na nowe, a także jak tego dokonać. Zanim przejdziemy do wyjaśnień, w pierwszej kolejności należy dowiedzieć się jak działają hamulce samochodowe. Przede wszystkim mamy ich kilka rodzajów, niemniej jednak poza tym, że można wyróżnić kila różnić w ich budowie, śmiało można powiedzieć, że zasada ich działania jest taka sama. Tak więc, możemy wyróżnić rodzaje hamulców tarczowych i hamulców bębnowych, jednak ich głównym zadaniem jest wytworzenie odpowiedniej siły hamującej, która fachowo nazywana jest siłą tarcia. Ta właśnie siła ma za zadanie przeciwdziałać siłom, które z kolei działają na rozpędzony pojazd. W efekcie czego mogą one doprowadzić do jego zatrzymania się. Skoro wiemy już na jakiej zasadzie działają układy hamulcowe w pojazdach samochodowych, warto również zapoznać się z całych elementów, które składają się na taki układ. Otóż- nie zaliczając podzespołów systemu wspomagającego hamowanie czyli ABS – możemy powiedzieć, że układ hamulcowy składa się z:
- klocków hamulcowych- to właśnie te elementy zużywają się najszybciej podczas szczególnie intensywnej eksploatacji
- tarcze hamulcowe – są one przymocowane na stałe do tak zwanej piasty koła – te elementy również podlegają wymianie
- zaciski hamulcowe – element, który jest odpowiedzialny głównie za wytworzenie siły tarcia, przy pomocy pozostałych podzespołów
- sieć obwodowa – jest to głównie sieć składająca się z przewodów, wewnątrz których krąży płyn hamulcowy
- korektor rodzaju siły hamowania
- pompa hamulcowa – której zadaniem jest głównie wtłaczanie płynu hamulcowego do sieci obwodowej, czyli przewodów
- pedał hamulca – czyli element układu hamulcowego, do którego mamy bezpośrednio dostęp, jedno naciśnięcie przez kierowcę rozpoczyna proces hamowania pojazdu i uruchamia pozostałe podzespoły i elementy w całym układzie hamulcowym
Jak łatwo można więc wywnioskować, układ hamulcowy jest jednym z najważniejszych w przypadku pojazdu samochodowego. Musimy więc otoczyć go niezbędną opieką i co najważniejsze regularnie kontrolować stan zużycia się poszczególnych elementów, a w szczególności tarcz i klocków hamulcowych. Warto również pamiętać, że układ hamulcowy jest dokładnie sprawdzany podczas okresowego przeglądu technicznego i nawet najmniejsza rozbieżność od normy, może doprowadzić to tego, że auto nie uzyska pozytywnego wyniku testu i nie zostanie dopuszczone do ruchu drogowego. Co więcej, układ hamulcowy jest również istotny ze względu na bezpieczeństwo nas samych, naszych pasażerów, a także innych uczestników ruchu drogowego. Sprawne hamulce potrafią zatrzymać pojazd dosłownie w chwili naciśnięcia na pedał hamulca, a dzięki temu, skracają one drogę hamowania i pomocą uniknąć kolizji drogowej.
Rodzaje hamulców w samochodzie
Skoro wiemy już jak działają układy hamulcowe w pojazdach samochodowych, pora dowiedzieć się jakie mamy rodzaje układów hamulcowych, a także jakie mamy rodzaje hamulców samochodowych. Powołując się na hamulce tarczowe i ich rodzaje, możemy również wspomnieć, że podobnie zostają nazywane układy hamulcowe. Zajmują one jedno z najważniejszych miejsc w naszym pojeździe, tuż obok układu kierowniczego. Tak więc, jakie mamy rodzaje układów hamulcowych w pojeździe? Otóż w pierwszej kolejności możemy dokonać rozróżnienia na następujące hamulce:
- hamulce tarczowe
- hamulce bębnowe
- hamulce taśmowe
Kolejnego rozróżnienia możemy dokonać ze względu na budowę poszczególnych układów hamulcowych, a także ze względu na zasadę zgodnie z którą one działają. Wówczas wyróżniamy:
- hamulce samochodowe hydrauliczne
- hamulce samochodowe pneumatyczne
- hamulce samochodowe mechaniczne
- hamulce samochodowe mieszane- np. pneumatyczno- hydrauliczne
Jednak skupmy się głównie na rodzajach układów hamulcowych, które są najczęściej stosowane w pojazdach samochodowych, osobowych. Tam najczęściej swoje zastosowanie znalazły hamulce bębnowe i hamulce tarczowe. Niemniej jednak, często możemy się spotkać z zastosowaniem na przedniej osi pojazdu hamulców tarczowych, a na osi tylnej możemy znaleźć hamulce bębnowe. Przejdźmy teraz do typów układów hamulcowych. Wyróżniamy je ze względu na ich zastosowanie i mamy jedynie dwa ich rodzaje. Otóż możemy mówić o:
- układzie hamulcowym podstawowym – który najczęściej jest nazywany układem hamulcowym roboczym – jest to z reguły układ hydrauliczny
- układzie hamulcowym dodatkowym- ten układ hamulcowy zwany jest potocznie hamulcem ręcznym lub postojowym, a także awaryjnym. Składa się on zazwyczaj z dźwigni- hamulce ręczny znajdujący się we wnętrzu naszego samochodu, a także cięgien. Niemniej jednak, ten układ hamulcowy jest coraz częściej wypierany z nowych modeli samochodów, na rzecz układów elektryczno-ciśnieniowych.
Warto wspomnieć, że obecnie w praktycznie każdym wyprodukowanym pojeździe można zauważyć zastosowanie układów wspomagających hamowanie, czyli tak zwanego systemu – ABS. Są to systemy podciśnieniowe, które mają przede wszystkim ułatwić kierowcom hamowanie, poprzez zmniejszenie wymaganej siły, z którą muszą oni nacisnąć na pedał hamulca. Podciśnienie które ma zasilać układy wspomagające hamowanie, zwykle pobierane jest z układu dolotowego- w przypadku samochodów z silnikiem benzynowym, a także z odpowiedniej pompy- w przypadku samochodów z silnikiem diesla. Co więcej można wyróżnić także jedno-, dwu-, cztero-, lub nawet sześciotłoczkowe zaciski, których liczba wynika głównie z przeznaczenia pojazdu. W samochodach osobowych, spotyka się głównie zaciski jednotłoczkowe. Co więcej, należy wspomnieć o tym, że w już od wielu lat w autach osobowych stosuje się dwudobowy układ hamulcowy, który ma przede wszystkim zwiększyć bezpieczeństwo użytkowników, w momencie, kiedy jeden z obwodów w układzie ulegnie uszkodzeniu.